Μια βουτιά στον ελληνικό βυθό το 2011 κατά την οποία ο 21χρονος σήμερα Ολλανδός Μπόγιαν Σλατ συνάντησε περισσότερες πλαστικές σακούλες απ' ό,τι ψάρια, ήταν αρκετή για τον παρακινήσει να αναπτύξει ένα σύστημα καθαρισμού των ωκεανών.
Η ιδέα του 21χρονου Ολλανδού Μπόγιαν Σλατ είναι απλή και καινοτόμος. Βασίζεται στην αξιοποίηση των φυσικών ρευμάτων των ωκεανών για την ώθηση των σκουπιδιών σε πλατφόρμες απ’ όπου μπορούν να συλλεχθούν με ευκολία.
Η ιδέα του ήταν συγχρόνως απλή και καινοτόμος και βασίζεται στην αξιοποίηση των φυσικών ρευμάτων των ωκεανών για την ώθηση των σκουπιδιών σε πλατφόρμες απ’ όπου μπορούν να συλλεχθούν με ευκολία.
Το σύστημα, που ονομάστηκε Ocean Clean Up κι ήταν φέτος υποψήφιο στα βραβεία πράσινης τεχνολογίας Green Tec Awards που απονεμήθηκαν στις 29 Μαΐου στο Βερολίνο, είναι κατασκευασμένο έτσι ώστε να παγιδεύει τα σκουπίδια, αλλά να μην ενοχλεί το θαλάσσιο οικοσύστημα.
Στην ουσία, πρόκειται για ένα σύστημα σωληνώσεων που μοιάζουν με σημαδούρες και εκτείνονται σε έκταση 100 χιλιομέτρων. Κάτω από τις σημαδούρες έχουν αγκιστρωθεί «πίνακες» μήκους τριών μέτρων που εγκλωβίζουν τα σκουπίδια. Κίνδυνος δεν υπάρχει για τη θαλάσσια χλωρίδα και πανίδα, αφού οι πίνακες είναι αρκετά μεγάλοι για να παγιδεύσουν τα σκουπίδια, αλλά αρκετά μικροί για να μην ενοχλήσουν το θαλάσσιο οικοσύστημα. Τα απορρίμματα θα προωθούνται στις εξέδρες επεξεργασίας όπου τα πλαστικά θα διαχωρίζονται από το πλαγκτόν, θα φιλτράρονται και θα αποθηκεύονται μέχρι να ανακυκλωθούν.
Σήμερα, μεταξύ 1,15 και 2,41 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών καταλήγουν στους ωκεανούς από τα ποτάμια κάθε χρόνο, σύμφωνα με νέα ποσοτική ανάλυση του Ocean Cleanup.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι από 40.760 ποτάμια, μόνο τα 20 συνεισφέρουν τα δύο τρίτα των πλαστικών εισροών στους ωκεανούς. Το πλαστικό καταλήγει στους ωκεανούς σε υψηλότερο ρυθμό από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο, με το 75% των πλαστικών που απελευθερώνονται να καταλήγουν σε θαλάσσια ύδατα.
Το πρόγραμμα του Ocean Cleanup δημιούργησε στην ιστοσελίδα του ένα διαδραστικό χάρτη για την απεικόνιση του προβλήματος, δείχνοντας πόσα κιλά πλαστικού εισέρχονται στους ωκεανούς όσο ο χρήστης κοιτάει το χάρτη.
«Είμαστε στην ευχάριστη θέση να αναγνωρίσουμε πόσες πρωτοβουλίες έχουν αναληφθεί τα τελευταία χρόνια για την αύξηση της ευαισθητοποίησης του προβλήματος της ρύπανσης των ωκεανών. Ωστόσο, για να επιτύχουμε μακροπρόθεσμα την εργασία μας στα βαθιά ύδατα, είναι σημαντικό οι κυβερνήσεις και οι άλλοι οργανισμοί να επιταχύνουν τις προσπάθειές τους για να μετριάσουν τις πηγές του προβλήματος που επιδιώκουμε να επιλύσουμε. Τα αποτελέσματα αυτής της τελευταίας μελέτης μπορούν να βοηθήσουν με αυτές τις προσπάθειες», δήλωσε ο Σλατ.
Εξέδρες επεξεργασίας
Το πρωτοποριακό στοιχείο της τεχνολογίας του είναι ότι τα απορρίμματα θα καταλήγουν στις εξέδρες επεξεργασίας, χάρη στο σχηματισμό (χωνί) που θα δημιουργούν τα φράγματα, αποκλειστικά με τη δύναμη των ρευμάτων της θάλασσας. Η μέθοδος του Μπόγιαν, η οποία, σύμφωνα με έρευνες, θα μπορούσε να καθαρίσει τα μισά απορρίμματα που ρυπαίνουν τον Ειρηνικό Ωκεανό σε μία δεκαετία, στοχεύει στη «μεγάλη δίνη των σκουπιδιών του Ειρηνικού».
Στην πραγματικότητα, πρόκειται για δύο τεράστιες κηλίδες από διαλυμένο και θρυμματισμένο πλαστικό που έχουν δημιουργηθεί στον Ειρηνικό Ωκεανό, πάχους δέκα μέτρων.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, περισσότερα από ένα εκατομμύριο θαλασσοπούλια και περισσότερα από 100.000 θηλαστικά της θάλασσας και θαλάσσιες χελώνες πεθαίνουν κάθε χρόνο, επειδή πνίγονται από τα κομμάτια πλαστικού που καταπίνουν ή επειδή παγιδεύονται σε αυτά.
Το πιο επικίνδυνο όμως είναι ότι αυτού του είδους η «τροφή» λειτουργεί σαν βραδυφλεγής βόμβα για τον άνθρωπο. Οργανικοί ρύποι (POP), όπως διοξίνες ή παρασιτοκτόνα, εισέρχονται στον ανθρώπινο οργανισμό μέσω των θαλάσσιων ειδών και των λιπαρών ψαριών.
Συνολικά, κάθε χρόνο καταλήγουν στους ωκεανούς περίπου 8 εκατομμύρια τόνοι πλαστικού, ενώ κάθε χρόνο η μόλυνση από το πλαστικό στοιχίζει στην παγκόσμια οικονομία 13 δισεκατομμύρια δολάρια σε βιομηχανίες, όπως η αλιεία, η ναυτιλία, ο τουρισμός, ενώ στο ποσό περιλαμβάνονται και τα έξοδα καθαρισμού των ακτών.
Στο μεταξύ, για φέτος το καλοκαίρι, ο Σλατ στα πλαίσια του Ocean Clean Up, οργανώνει την αποστολή Mega Expedition, κατά την οποία 50 ιστιοπλοϊκά σκάφη θα «οργώσουν» μια επιφάνεια 3.500.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων ανάμεσα στη Χαβάη και στην Καλιφόρνια, χαρτογραφώντας, σε υψηλή ανάλυση, το τοξικό μείγμα πλαστικού στον Ειρηνικό Ωκεανό.
Πηγή: ethnos.gr, naftemporiki.gr